We zien ze vliegen bij Peperpot

Zaterdagochtend zijn we voor dag en dauw op. Tegen 07:00u arriveren we bij plantage Peperpot, in Meerzorg, aan de overkant van de Surinamerivier, circa 20 minuten rijden van Paramaribo. WWF heeft hier in samenwerking met de Surinaamse Cultuurmaatschappij bijgedragen aan de totstandkoming van een corridor van 700 hectare beschermd natuurgebied op een voormalige koffie- en cacao plantage (http://peperpotnaturepark.org).

Peperpot behoort tot de oudste plantages van Suriname. Al aan het einde van de 17e eeuw werd er tabak verbouwd, vanaf 1702 cacao en omstreeks 1720 ook koffie. Aan het eind van de 20e eeuw viel het doek. De plantage was verwaarloosd en de koloniale directiewoningen lagen er vervallen bij.
Intussen lijken zich nieuwe investeerders aan te dienen, die heil zien in de restauratie van cultureel erfgoed en de bevorderng van ecotoerisme. De biodiversiteit op de plantage is werkelijk verbluffend. Langs de 'Mopentibo trail' zijn al meer dan 250 verschillende vogelsoorten waargenomen.

Ik hoop vanochtend een glimp op te vangen van de yorkafowru, de vale reuzennachtzwaluw (nyctibius grandis) die de plantagebewoners aanzagen voor een geestvogel. We speuren de koffiemama bomen (erythrina glauca) af, waar deze vlees geworden geestverschijning overdag bewegingsloos rust. Helaas. Misschien zijn het de monki-monkis of doodskopaapjes (saimiri sciureus) die de vogel hebben opgeschrikt.

In de vroege ochtend is het een gekwinkeleer van jewelste. Een van de mooiste en karakteristieke geluiden is de klaaglijke tweetoon van de grauwe tinamoe (crypturellus cynereus), een vogel die leeft op de bosvloer, maar die zijn zang tot ver in de boomtoppen laat klinken. Vlinderachtige kolibries vliegen af en aan. Ik heb moeite ze te herkennen, totdat een schitterende roodborstheremietkolibrie (glaucus hirsutus) een tijdje vlak voor mijn neus blijft hangen. De vogelaars om mij heen scoren soorten dat het een lieve lust is. Het wemelt van de spechten, gemakshalve door de Surinamers allemaal 'timreman' genoemd, maar eentje leidt de ware vogelaar tot vervoering: de bloedrugspecht (veniliornis sanguineus). Het beestje is endemisch voor Suriname en kan dus in geen enkel ander land worden waargenomen. Ik zit een poosje te kijken naar de drukke bezigheden van een vogel die het midden houdt tussen een boomklever en een specht. Dominiek biedt uitkomst: een priemsnavelmuisspecht (dendroplex picus). Ik moet nog veel leren.

Dan wijst een van de collega's opgewonden naar wat bewegende lianen een paar meter verderop: verrek, daar gaat een miereneter! Heel langzaam en elegant klimt het drietenige dier omhoog. Ik kan een paar prachtige foto's maken. De vogelaars om mij heen lijken nu in verwarring. Een tjilp of glimp van een snavel lijkt vaak voldoende om zelfverzekerd en vrijwel direct een Latijnse naam op te dissen van enig gevogelte, maar dit zoogdier doet hen versteld staan. Opzoeken dus.

Dominiek en Sofie doen een wedstrijdje plantkunde. Beiden afkomstig uit West-Vlaanderen, hebben zij een encyclopedische kennis ontwikkeld over tropische flora. Sofie schreef samen met Tinde van Andel 'Medicinale en rituele planten van Suriname', dat vorig jaar bij KIT Publishers in Amsterdam verscheen.

Tegen een uur of 10 wordt het te warm. De meeste vogels in dit moerasbos houden tegen dit uur hun snavel, wat de determinatie aanzienlijk bemoeilijkt. We verlaten Peperpot en gaan een kop koffie drinken bij een Warong. Daar krijg ik nog meer vogelles: een katoenvogeltje noemen ze hier een 'gotro motjo', een 'riool hoertje', vanwege zijn gewoonte om zich bij sloten en trenzen op te houden. Ik vind dat het prachtige zwart-witte beestje voor mij een elegantere naam verdient.

We praten een tijdje over het natuurvoorlichtings- en educatiecentrum dat WWF bij Peperpot gaat bouwen. Heel verstandig, dunkt me. Zoveel natuur zo dicht bij de stad biedt een uitgelezen kans om de liefde voor en de bescherming van de natuur over te dragen.